Krutyń i okolice
Krutyń to znana miejscowość wypoczynkowa nad rzeką Krutyń wśród lasów Puszczy Piskiej. Jako kurort zasłynęła już w okresie międzywojennym. Wielką atrakcją Krutyń są spływy łodziami na "pych", znane już na początku XX wieku. Stanica myśliwska wybudowana około 1500 roku, a następnie zameczek myśliwski zapoczątkowały rozwój osadnictwa nad górną Krutynią i osady Krutyń. 
O bogatych dziejach wsi o okolicy świadczą pozostałości z czasów dwóch ostatnich stuleci: młyn w Krutyńskim Piecku z mała elektrownią wodną z końca XIX wieku, ruiny papierami, a w Krutyni pojunkerskie zabudowania z mazurską ornamentyką ceglaną, drewniane budownictwo z końca XIX wieku – stodoła mazurska, w której znajduję się muzeum Przyrodnicze Mazurskiego Parku Krajobrazowego i zabytkowe chałupy. Sąsiednie wsie: Gałkowo, Wojnowo, Kadzidłowo założyli w latach 30. XIX wieku staroobrzędowcy, osadnicy rosyjscy.Okolice Krutyni słyną z uroków rzeki Krutyni, "czarcich jeziorek" z pływającymi wysepkami, pomników i rezerwatów przyrody. Krutyńskiej Plaży nad jeziorem Mokrym, lasów obfitujących w grzyby i możliwości wędkowania w pobliskich jeziorach.
Spływy
1. Krutyń - Ukta: długość: 13 km - 3-4 godziny2. Krutyń - Nowy Most: długość: 19,5 km - 6 godzin
3. Krutyń - Iznota: długość: 29 km - 8 godzin
4. Zgon - Krutyń: długość: 12,5 km - 3-4 godziny
5. Spychowo - Krutyń: długość: 25 km - 8 godzin
6. Ukta - Nowy Most: długość: 9 km - 2-3 godziny
7. Ukta - Iznota: długość: 16 km - 4 godziny
Zapraszamy
Z Krutyni prowadzą ścieżki przyrodnicze, trasy rowerowe, na których można zapoznać się z przyrodą Mazurskiego Parku Krajobrazowego. W Wojnowie zwiedzić można klasztor i molennę staroobrzędowców oraz cerkiew prawosławną.
W Kadzidłowie można zapoznać się z mazurskimi zabytkami w Osadzie Kulturowej lub zwiedzić Park Dzikich Zwierząt. Można także wybrać się na przejażdżkę konną z pobliskiej stadniny w Gałkowie po okolicznych lasach.Do atrakcji okolicznych należą także:
- Leśniczówka Pranie, miejsce twórczości K. I. Gałczyńskiego,
- Ferma jeleniowatych w Kosewie Górnym,
- Hodowle bobra i konika polskiego w Popielnie nad Ĺšniardwami,
- Muzeum poświęcone pisarzowi niemieckiemu Ernstowi Wiechertowi.
Krutyń - Ukta
Trasa ma długość 13 km, a jej przepłynięcie zajmuje od 3 do 4 godzin.
Cały odcinek to rzeka o spokojnym nurcie. Na uwagę zasługuje zabytkowy, przedwojenny młyn wodny w Krutyńskim Piecku. Turbina tego młyna z 1934 roku pracuje do dziś! Po drodze mijamy wieś Wojnowo - największe skupisko filiponów w Polsce. W miejscowości tej można zwiedzić Klasztory starowierców. Na całej trasie przepiękna flora i fauna - spotkać tu można zimorodka, norki, bobra czy bielika. Po dopłynięciu do Ukty powrót mikrobusem.
Krutyń - Nowy Most
Trasa ma długość 19,5 km, a jej przepłynięcie zajmuje ok. 6 godzin.
Za Uktą płyniemy przez przepiękny rezerwat Wańkowicza Krutyni dolnej. Ten znany pisarz przepłynął go w 1934 roku. Wynikiem tej wyprawy była głośna książka "Na tropach Smętka". Odcinek ten jest silnie meandrujący, o bardzo leniwym nurcie rzeki. Po dopłynięciu do Nowego Mostu powrót do Krutyni mikrobusem.
Krutyń - Iznota
Trasa ma długość 29 km, a jej przepłynięcie zajmuje ok. 8 godzin.
Za nowym Mostem docieramy do Jez.Gardyńskiego (pow. 0,83 km², dł. ok. 1,3 km, szer. do 0,9 km, głęb. 11,5 m, 116 m n.p.m.) porośniętego na znacznej swojej powierzchni roślinnością wodną (grążele, grzybienie i osoka aloesowata) i przez to wyglądającego jak wodna łąka. Kontynuując spływ skręcamy w prawo i wąskim kanałem w błotnej powierzchni jeziora dopływamy do przesmyku wodnego, a nim do śródleśnego jez. Malinowskiego (Malinówko). Dalej, trzymając się lewego brzegu, wpływamy na wąskie, zakręcające jez. Jerzewko.
Jezioro przechodzi w ostatni odcinek Krutyni zwany Iznotą lub Czarną Rzeką. Jakiś czas temu na tych odcinkach szlaku można było złapać suma!
Docieramy do Mostu drogowego we wsi Iznota. Trasa ze względu na długość - dla wytrawnych kajakarzy.
Zgon - Krutyń
Trasa ma długość 12,5 km, a jej przepłynięcie zajmuje od 3 do 4 godzin.
Przewóz turystów i kajaków do Zgonu (nad Jezioro Mokre). Brzegi jeziora wysokie, urozmaicone lasem o zróżnicowanym składzie gatunkowym. Na powierzchni 5 wysp (łącznie 5 ha) znajdują się trzy rezerwaty przyrody - rezerwat Królewska Sosna, Zakręt oraz rezerwat Krutynia. Miejscowość Zgon czerpie swą nazwę nie ze śmierci, lecz ze zganiania zwierzyny nad urwisko nad jeziorem - w ten sposób zganiając zwierzynę polowali dawni mieszkańcy Zgonu. Po przepłynięciu Jeziora Mokrego wpływamy na malownicze jezioro Krutyńskie, potem docieramy do wypływu rzeki Krutyni i po przepłynięciu ok. 3 km docieramy do Krutyni.
Spychowo - Krutyń
Trasa ma długość 25 km, a jej przepłynięcie zajmuje ok. 8 godzin.
Przewóz turystów i kajaków do Spychowa - na miejsce startu - przy moście drogowym w Spychowie (Dawniej miejscowość ta nazywała się Pupy). Początkowo płyniemy odcinkiem Spychowskiej Strugi, która to zanosi nas do malowniczego jez. Zdrużno potem przesmykiem pod mostem drogowym przedostajemy się na jez. Uplik - perełkę szlaku Krutyni o urokliwych wysokich brzegach porośniętych lasem świerkowo- sosnowym. Po przepłynięciu tego jeziora trafiamy na jez. Mokre (dalej patrz trasa Zgon - Krutyń).
Ukta - Nowy Most
Trasa ma długość 9 km, a jej przepłynięcie zajmuje od 2 do 3 godzin.
Za Uktą płyniemy przez przepiękny rezerwat Wańkowicza. Ten znany pisarz przepłynął go w 1934 roku. Wynikiem tej wyprawy była głośna książka "Na tropach Smętka". Po dopłynięciu do Nowego Mostu powrót do Ukty mikrobusem.
Ukta - Iznota
Trasa ma długość 16 km, a jej przepłynięcie zajmuje ok. 4 godzin.
Za nowym Mostem docieramy do Jez. Gardyńskiego (pow. 0,83 km² ,dł. ok. 1,3 km, szer. do 0,9 km, głęb. 11,5 m, 116 m n.p.m.) porośniętego na znacznej swojej powierzchni roślinnością wodną (grążele, grzybienie i osoka aloesowata) i przez to wyglądającego jak wodna łąka. Kontynuując spływ skręcamy w prawo i wąskim kanałem w błotnej powierzchni jeziora dopływamy do przesmyku wodnego, a nim do śródleśnego jez. Malinowskiego (Malinówko). Dalej, trzymając się lewego brzegu, wpływamy na wąskie, zakręcające jez. Jerzewko. Jezioro przechodzi w ostatni odcinek Krutyni zwany Iznotą lub Czarną Rzeką. Docieramy do Mostu drogowego we wsi Iznota.